V.l.n.r.: Erika Hokke, Ruth Werkhoven, Martine Folkersma, Koos de Bruijn en Max Cremer.
V.l.n.r.: Erika Hokke, Ruth Werkhoven, Martine Folkersma, Koos de Bruijn en Max Cremer. Eigen foto

Onderzoek naar slavernijverleden Utrechtse Heuvelrug: ‘Het verleden zichtbaar maken en houden’

13 december 2023 om 10:30 Historie

HEUVELRUG In het Trefpunt in Doorn vond donderdag een bijeenkomst plaats over het slavernijverleden in Utrechtse Heuvelrug. Dat verleden heeft ook in deze regio sporen nagelaten, maar daar is tot op heden nog weinig over bekend. Dat gaat veranderen.

door René Borkent

De avond werd ingeleid door een aantal sprekers. De eerste waren Erika Hokke en Ruth Werkhoven. Hokke is directeur-archivaris van het Regionaal Archief Zuid Utrecht (Razu) en Werkhoven is coördinator vrijwilligers en medewerkers van de bibliotheek van het Razu. Zij verzorgden samen een presentatie over het archiefonderzoek van het Razu naar het koloniaal verleden in Zuid Utrecht.

De tweede was Martine Folkersma. Zij is gemeenteraadslid in Zeist voor de fractie van GroenLinks en heeft in deze gemeente het slavernijverleden op de -politieke- agenda gezet. Max Cremer tenslotte is onderzoeker, verhalenverteller en kunstenaar in Driebergen. En hij weet hoe het koloniale en slavernijverleden zichtbaar is in de gemeente Utrechtse Heuvelrug. Hij verzorgt ook wandelingen in Driebergen waarin dit thema aan de orde komt. 

FORTUIN OPGELEVERD

Initiatiefnemer van de bijeenkomst was de fractie Open in de gemeenteraad van Utrechtse Heuvelrug, de gecombineerde fractie van GroenLinks en PvdA. Fractielid Koos de Bruijn sprak na afloop van ,,een goede avond’’. 

De Bruijn: ,,De slavenhandel en het bezit van plantages waarop die slaven werkzaam waren heeft Nederland fortuin opgeleverd en dat fortuin is ook neergestreken in de Utrechtse Heuvelrug. Om een precies beeld te geven is nog meer onderzoek nodig. Maar vast staat wel dat bestuursleden van de West Indische Compagnie vanuit Amsterdam naar de Utrechtse Heuvelrug verhuisden. En de WIC dreef op slavenhandel.’’

ONDERZOEK

De Bruijn juicht het onderzoek dat gaat komen dan ook toe. ,,Max Cremer zoekt de historische verhalen op. Een aantal historische verenigingen doet al verder onderzoek en ook op Open Monumentendag is er voortaan aandacht voor het slavernijverleden. Het doel is om het verleden zichtbaar en levend te maken en te houden.’’

SAMENLEVING

Het gesprek na afloop van de presentaties had twee thema’s. In de eerste plaats ging het om het opsporen van de tastbare sporen in de gemeente. Maar even belangrijk is de vraag hoe slavenhandel en kolonialisme nu nog maatschappelijk doorwerken. Zo is er nog altijd racisme in de huidige samenleving. De oproep aan het eind van de bijeenkomst was dat iedereen mee moet doen in de huidige samenleving.

Voor wie alsnog het verloop van de avond wil zien: het beeldverslag is nog te zien op de website van de gemeente Utrechtse Heuvelrug. Ga naar de agenda en klik op 7 december. En kies dan voor de uitzending van de commissie Samenleving.